طلاق یک طرفه، طلاقی است که فقط یکی از زوجین تصمیم به طلاق دارد و دادخواست طلاق یک طرفه را به دادگاه خانواده تقدیم می کند. طلاق یک طرفه ممکن است از طرف مرد و یا از طرف زن مطرح شود.
در واقع در طلاق یک طرفه، به دو دسته تقسیم می شود:
۱- طلاق از طرف مرد
طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، مرد حق طلاق دارد و هر زمان که بخواهد می تواند با طرح دادخواست طلاق و پرداخت حقوق مالی زوجه همسر خود را طلاق دهد. مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت، تنصیف اموال زوج، استرداد جهیزیه حقوق مالی زن هستند که مرد باید آنها را هنگام طلاق پرداخت کند تا به درخواست او رای طلاق (گواهی عدم امکان سازش) صادر شود.
۲- طلاق از طرف زن
زن حق طلاق ندارد و باید برای طرح دادخواست طلاق دلایل محکمه پسندی به دادگاه ارائه نماید. عسر و حرج و شروط دوازده گانه عقدنامه از جمله مهمترین دلایل طلاق از طرف زن هستند.
در طلاق از طرف زن به دلیل عسر و حرج و شروط دوازده گانه عقدنامه زن باید دلایل خود را در دادگاه اثبات کند تا به درخواست او از سوی دادگاه حکم طلاق صادر شود.